فریم

اصل محبت یکی از مهمترین اصول در تحکیم بنیان خانواده است. بعضی از زوج­های جوان به اشتباه گمان می­کنند که کانون خانواده را باید بر اساس «قانون­مداری» اداره کرد! قانون، خشک، بی­روح و غیر قابل انعطاف است، و برای مواقعی می­باشد که زن و شوهر در حق یکدیگر کوتاهی کنند و حقوق یکدیگر را پاس ندارند.

به گزارش فرهنگ نیوز، وبلاگ هم اندیشی دینی در آخرین بروز رسانیش نوشت:
اگر بنا باشد زندگی را بر اساس قانون اداره کرد، خانم، فقط از شوهرش تمکین می­کند، اما می­تواند در خانه­ی همسر دست به سیاه واصل ابراز محبت سفید نزند، غذا درست نکند، بچّه­داری نکند، خانه را مرتب نکند و حتی در مهمانی اقوام شوهر خود هم شرکت نکند. از آن طرف مرد هم می­تواند فقط نفقه­ی همسر خود را پرداخت کند و در عین حال به خانم اجازه­ی خروج از منزل ندهد، او را به مسافرت یا تفریح نبرد، اجازه ندهد به منزل پدر و مادرش برود و بجز نفقه هیچ پول دیگری هم به همسر خود ندهد!

پر واضح است که این زندگی نه می­تواند انسان را به آرمش و سکون برساند و نه می­تواند کانونی برای رشد و تعالی انسان باشد. چنین خانواده­ای را می­توان به زندانی مخوف تشبیه کرد که هر یک از زن و مرد به گونه­ای در آن اسیر و وامانده هستند.

بنای اسلام بر این است که کانون خانواده بر اساس مهر و محبّت و شیفتگی زن و شوهر نسبت به یکدیگر گذاشته شود. پیامبر اکرم (صلی­الله­علیه­وآله) می­فرماید: «هر گاه بنده به چهره­ی همسرش و همسرش هم به چهره­ی او بنگرد، خداوند به آن دو، با نگاه مهرآمیز می­نگرد، و هر گاه دست یکدیگر را بگیرند، گناهان آن دو، از لای انگشتانشان فرو می­ریزد».[۱]

آن حضرت در رابطه با محبت مرد به همسر خود می­فرماید: «هر اندازه که محبت و علاقه­ی بنده به زن (همسر) بیشتر شود، ایمانش افزون­تر می­شود».[۲]

در روایت دیگری آمده است: «در روز رستاخیر مردی از امّت مرا می­آورند، در حالی که هیچ کار نیکی که به سبب آن، برایش امید بهشت برود ندارد؛ اما خداوند متعال می­فرماید: او را به بهشت ببرید؛ چرا که به خانواده­اش مهر می­ورزیده».[۳]­

 آن حضرت در جای دیگر می­فرماید: «در روز قیامت، آن کس از شما به من نزدیکتر می­نشیند که خوش خوترینِ شما باشد و بهترین رفتارها را با خانواده­اش داشته باشد.»[۴]

یکی از آفت­هایی که بسیاری از مردم با آن روبرو هستند، این است که با غریبه­ها با محبت و احترام رفتار می­کنند، اما نسبت خانواده و نزدیکان خویش به گونه­ی دیگری برخورد می­کنند. رسول اکرم (صلی ­الله­ علیه ­وآله) در این بیان نورانی می­فرمایند که مؤمن اگر با دیگران به محبت و رأفت رفتار می­کند، باید نسبت به خانواده­اش بهتر از هر شخص دیگری مودّت و رحمت داشته باشد.

بی­تجربگی در اداره­ی زندگی و نوع تعامل با همسر، موجب می­شود تا مرد گمان کند که برای تحکیم بنیان خانواده و مسلط شدن بر اوضاع، باید از حداکثر ظرفیت حقوقی خود استفاده نماید! خانم خود را به تمام معنا اسیر خانه می­کند و طوری رفتار می­کند که بدون اجازه­ی او حق آب خوردن هم نداشته باشد! روزی آقا و خانمی به مرکز مشاوره مراجعه کردند و برای حل مشکل زندگی خود به دنبال راه­کاری می­گشتند. خانم می­گفت: «همسرم وسواس عجیبی دارد و اجازه نمی­دهد بدون اجازه از خانه بیرون روم. حتی هنگام بیرون رفتن از منزل از کفش­های من عکس می­گیرد تا هنگام بازگشت به خانه مطمئن شود که از خانه بیرون نرفته­ام!»

تذکر: ناپسندیده دانستن این­گونه سخت­گیری­ها بدان معنا نیست که خانم این حقّ همسر را به رسمیت نشناسد و در رفت و آمدهای خود از شوهرش کسب اجازه نکند؛ بلکه این مطلب بدان معنا است که مرد مراقب باشد به جای پافشاری بی­مورد روی این حقوق و در تنگنا قرار دادن همسر، با او بر اسای محبت و تکریم رفتار نماید.  

پیامبر اکرم (صلی­ الله­ علیه ­وآله) در روایت پر معنایی می­فرماید: «خانواده­ی مرد اسیران او هستند، محبوب­ترین بندگان نزد خداوند کسی است که به اسیرانش بیش از دیگران نیکی کند».[۵]

برخی از آقایان به دلیل­های مختلفی ابراز محبت به همسر را خلاف شأن خود می­دانند و از این کار طفره می­روند! این آقایان توجه ندارند که خانم کوهی از عاطفه و احساسات است، و اگر به احساسات او پاسخ ندهند و رفتاری محبت آمیز با وی نداشته باشند، صدمات روحی فراوانی بر وی وارد می­گردد و با آزار همسرشان مرتکب گناهی می­شوند که ملائکه­ی رحمت الهی از وی روی­ برمی­گردانند.

خانمی می­گفت: «سال­هاست که با همسرم زیر یک سقف زندگی می­کنیم، اما حتی برای یک بار هم که شده لفظی که گویای محبت است به من نگفته است. وقتی به همسرم شکایت می­کند با نهایت تعجب می­گوید: «یعنی چی؟! چه معنایی دارد که از این حرفها بزنم؟!» وقتی به این خانم می­گفتم که خودت اقدام به محبت کن و با گفتن کلمات عاطفی و محبت آمیز همسرت را وارد گود محبت کن گفت: «وقتی به او ابراز محبت می­کنم، مرا پس می­زند و می­گوید: دست از این کارهای بچه­گانه بردار و برای من خودشیرینی نکن! دوباره چه نقشه­ای زیر سر داری؟!»

خانم تشنه­ی محبت همسر خویش است و یک جمله­ی عاطفی از طرف مرد می­تواند دنیایی معنا برای او داشته باشد: پیامبر اکرم (صلی­ الله­ علیه ­وآله) می­فرماید: «گفته­ی مرد به همسر خود که می­گوید دوستت دارم! هرگز از قلبش پاک نمی­شود»[۶]

بعضی ازآقایان که در فضایی خشک و بی­روح تربیت شده­اند، با همسر خود هم این­گونه رفتار می­کنند. و از ذره­ای محبت در حق همسرشان دریغ می­کنند. برخی دیگر از آقایان هم قلبا همسر خود را دوست دارند، اما از توانمندی ابراز محبت با رفتار و گفتار خود و به کار بردن الفاظ عاطفی کم بهره هستند.

در مشاوره­ها بارها شاهد بازگویی حوادث تأسف­بار و غم انگیزی بودم که خانم شوهرداری در دام ارتباط نامشروع با نامحرم افتاده است! و می­دیدم که کم توجهی و بی­مهری آقا نسبت به خانم خود چگونه به عنوان عامل اصلی این فساد خود نمایی می­کند. در چنین مواردی با قطع و یقین خانم را گنه­کار می­دانیم، اما در کنار آن از نقش رفتاری شوهر او هم نباید غافل بود. شوهری که با بی­توجهی و کم محلّی خود نسبت به همسرش، در گناه او شریک است و در محضر الهی باید پاسخ­گوی کم مهری خود باشد.  

پی نوشتها: 

[۱]   . کنزالعمال، جلد۱۶، صفحه­ی۲۷۶، حدیث۴۴۴۳۷.  

[۲]   . من لا یحضره الفقیه، جلد۳، صفحه­ی۳۸۴، حدیث۴۳۵۰.   

[۳]   . کنزالعمال، جلد۱۶، صفحه­ی۳۷۹، حدیث۴۴۹۹۴.   

[۴]   . بحارالانوار، جلد۷۱، صفحه­ی۳۸۷، حدیث۳۴.   

[۵]   . و من لا یحضره الفقیه، ج۳، صفحه­ی۵۵۵، حدیث۴۹۰۹.   

[۶]   . الکافی، جلد۵، صفحه­ی۵۶۹، حدیث۵۹.